PERİODONTOLOJİ (DİŞETİ VE HASTALIKLARI)
Ağız ve diş sağlığı açısından sadece dişlerin değil onları çevreleyen alveol kemiği ve dişetlerinin de sağlıklı olması gerekmektedir. Dişeti hastalığı kanama,iltihap, kötü koku gibi basit sorunlar olarak başlayıp dişleri destekleyen alveol kemiğinin erimesi ve sağlam dişlerin bile sallanarak kaybedilmesine neden olabilen yavaş ilerleyen sinsi bir rahatsızlıktır.
Sağlıklı dişetleri pempe renkli, sert ve tıkız kıvamlıdır. Fırçalama sırasında kanama olmaması gerekir.
Dişeti hastalığını gingitivis başlangıç seviyesinde sadece dişetinin etkilendiği ya da periodontitis dişeti altındaki kemiğinde etkilenmeye başladığı iki seviyeye ayırabiliriz. Bunun yanında çok farklı sebepler ve klinik seyirleri ve tanımlamaları bulunabilmektedir.
Fırçalama veya kendiliğinden kanamalar dişeti hastalığının ilk belirtisidir. Bunun yanında şişlik(ödem), dişeti ile diş arasından iltihabi sıvı akışı görülebilmektedir. Ayrıca dişeti çevresinde siyah, sarı,yeşil-griye çalan renk değişiklikleri diş taşlarının rengini yansımaları fark edilebilir. Hastalık ilerledikçe kemik kaybına bağlı olarak dişlerde sallanmalar, dişlerin aralarının açılması veya dişlerin uzaması gibi belirtiler ortaya çıkar.
Dişeti hastalığının en önemli nedeni diş taşlarıdır. Düzgün ve yeterli ağız bakımı yapılmadığı durumlarda yiyecek artıkları, ağız sıvıları ve mikroplardan oluşan ve bakteri plağı adı verilen yapı diş yüzeyinden temizlenmediğinde zaman içerisinde dişe sıkıca tutunarak diş taşlarını oluşturur.
Dişeti hastalığının şiddeti ile diş taşlarının miktarı arasında doğru bir orantı vardır. Sigara kullanımı, diş sıkma, çapraşık ve düzensiz dişler, kontrolsüz diabet gibi iyileşmeyi etkileyen sistemik rahatsızlıklar, ağızdan nefes alma, kötü yapılmış protezler, bazı ilaçlar, stres veya hamilelik gibi hormonal dengenin bozulduğu durumlarda dişeti rahatsızlığının şiddeti artmaktadır. Genetik (ailesel) yatkınlık dişeti rahatsızlıklarında önemli bir faktör olabilmektedir.
Dişeti rahatsızlıklarının tedavisinde ilk olarak yapılan işlem plak, diştaşı temizliğidir. Hatta hastalarda her hangi bir şikayet olmasa bile 6 ayda bir düzenli diş hekimi kontrolü ve diş taşı temizliği önerilmektedir.
Daha ilerlemiş vakalar cerrahi tedaviyi gerektirebilir. Bu tedavinin amacı dişleri çevreleyen derin periodontal ceplerdeki diş taşlarını temizlemek, cebin büzülerek eliminasyonunu ve düzgün bir kök yüzeyini sağlamak ve daha kolay temizlenebilir bir dişeti formu oluşturmaktır. Bu cerrahi işlemlere küretaj ve flep operasyonuadı verilmektedir.
Eğer çok fazla kemik erimesi bulunuyorsa kemik desteğini artırmak amaçlı olarak kemik greftleri (kemik tozu) ve membran uygulamaları yapılması gerekebilir.
Ayrıca dişlerin kök yüzeylerinin çekilmeye bağlı olarak açılması durumunda serbest diş eti grefti uygulamaları, bağ dokusu uygulamaları, kök yüzeyi kapatma operasyonları gibi farklı cerrahi işlemler de bulunmaktadır.
Dişeti tedavileri sonrası düzenli ağız bakımı ve diş hekimi kontrolü hastalığın tekrarlamasını veya ilerlemesi önleyebileceği gibi ayrıca en başta saydığımız hastalığın şiddetini artıran diş sıkma ve çapraşıklıkları, sigara kullanma gibi faktörlerin de mümkün olduğunca ortadan kaldırılması gerekmektedir.